Niniejszy przegląd najciekawszych interpretacji ZUS z grudnia 2017 r. przynosi odpowiedzi m.in. na takie pytania jak:
- czy istnieje obowiązek opłacania składek ZUS od premii rocznej wypłacanej osobom świadczącym usługi zarządzania, które jednocześnie pozostają z pracodawcą w stosunku pracy?
- czy trzeba naliczać składki od jednorazowej rekompensaty z tytułu prawa do nagrody jubileuszowej, jednorazowej odprawy emerytalno – rentowej oraz wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego?
- jakie składki są obowiązkowe w sytuacji zawarcia umowy kontraktu menadżerskiego z osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę lub prowadzącą równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą bądź wykonującą dodatkowo inną umowę cywilnoprawną?
Zestawienie interpretacji (aby przejść do konkretnego zagadnienia wystarczy kliknąć w jeden z poniższych odnośników):
Czy istnieje obowiązek opłacania składek ZUS od premii rocznej wypłacanej osobom świadczącym usługi zarządzania, które jednocześnie pozostają z pracodawcą w stosunku pracy?
Data wydania interpretacji: 05-12-2017
Sygnatura: DI/100000/43/1159/2017
Organ wydający interpretację: ZUS oddział w Gdańsku
„(…) W myśl art. 8 ust. 1 i 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy oraz osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taka zawarła z pracodawca, z którym pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje prace na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
W świetle powyższego przepisu dla celów ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się nie tylko osobę pozostającą w stosunku pracy, ale także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, jeżeli umowę taką wykonuje na rzecz pracodawcy z którym pozostaje w stosunku pracy.
Podstawowym skutkiem uznania osoby wskazanej w art. 8 ust. 2a za pracownika jest objęcie jej obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym, rentowymi, chorobowym i wypadkowym tak, jak pracownika.
Zgodnie natomiast z art. 18 ust. 1 i 3 oraz art. 20 ust. 1 w związku z art. 4 pkt 9 ww. powołanej ustawy podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorców, stanowi przychód z tytułu wykonywania umowy zlecenia, jeżeli w umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, albo w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej, albo prowizyjnie.
Przychodami na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są w myśl jej art. 4 pkt 9 przychody w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu: zatrudnienia w ramach stosunku pracy, pracy nakładczej, służby, wykonywania mandatu posła lub senatora, wykonywania pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia integracyjnego i stypendium wypłacanych bezrobotnym oraz stypendium sportowego, a także z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności oraz umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, jak również z tytułu współpracy przy tej działalności lub współpracy przy wykonywaniu umowy.
Z treści powyższego wynika, że przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych ściśle uzależniają włączenie danego świadczenia do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorców (osób świadczących pracę na podstawie umowy o świadczenie usług zarządzania) od zakwalifikowania go jako przychód z działalności wykonywanej osobiście w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.).
Z kolei przepis art. 18 ust. la w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowi, że w przypadku ubezpieczonych, o których mowa w art. 8 ust. 2a, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uwzględnia się również przychód z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, natomiast podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe tych osób stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.
W przypadku więc gdy pracownik – oprócz wykonywania pracy na podstawie umowy o pracę – świadczy także usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej (np. umowy o świadczenie usług), zawartej z własnym pracodawcą, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi suma przychodu ze stosunku pracy i wykonywanej umowy cywilnoprawnej.
W tym miejscu należy wskazać, że co do zasady umowa o świadczenie usług zarządzania spółką jest w istocie umową nienazwaną o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia.
Wnioskodawca w przedmiotowym wniosku wskazał, że z członkami zarządu zawarł dwa rodzaje umów, tj. umowę o świadczenie usług zarządzania, związaną z pełnioną funkcją w zarządzie spółki oraz umowę o pracę na stanowisku dyrektora i zastępcy dyrektora. Ponadto członkom zarządu wypłacane będą premie roczne z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług zarządzania. Premie roczne wypłacane członkom zarządu stanowić będą przychód tych osób z tytułu działalności wykonywanej osobiście.
Wobec powyższego mając na uwadze okoliczność, iż premie roczne wypłacane będą członkom zarządu z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług oraz, że premie roczne będą stanowić przychód z działalności wykonywanej osobiście, wartość premii rocznych wypłacanych tym osobom należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.. (…)”.
Czy trzeba naliczać składki od jednorazowej rekompensaty z tytułu prawa do nagrody jubileuszowej, jednorazowej odprawy emerytalno – rentowej oraz wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego?
Data wydania interpretacji: 21-12-2017
Sygnatura: WPI/200000/43/1233/2017
Organ wydający interpretację: ZUS oddział w Lublinie
„(…) Zgodnie z treścią wniosku z 27 listopada 2017 r. Wnioskodawca w związku z realizacją Programu Dobrowolnych Odejść wypłaca pracownikom objętym okresem ochronnym, o którym mowa w art. 39 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) cztery odrębne świadczenia pieniężne, stanowiące ich przychód ze stosunku pracy.
Pierwszym ze świadczeń przedstawionych przez Wnioskodawcę jest jednorazowa rekompensata z tytułu prawa do nagrody jubileuszowej, wypłacana pracownikom objętym okresem ochronnym w wysokości uzależnionej od długości okresu pomiędzy dniem rozwiązania umowy o pracę a dniem nabycia prawa do nagrody. W ocenie Wnioskodawcy, powyższe świadczenie ma na celu naprawienie pracownikowi szkody w postaci niemożności nabycia kolejnej nagrody jubileuszowej w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.
Zauważyć należy, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników podlegają odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, w tym z kilku enumeratywnie wymienionych przyczyn. Przywołany przepis znajduje zastosowanie jedynie w przypadku, gdy wypłata świadczenia pieniężnego pozostaje w bezpośrednim i nierozerwalnym związku z faktem wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy, a świadczenia tego typu nie mogą być wypłacane przez pracodawcę w innych okolicznościach niż pozostających w ścisłym związku z rozwiązaniem stosunku pracy.
Jednakże, zadośćuczynienie za nagrodę jubileuszową, do której pracownik Wnioskodawcy nabyłby prawo w przyszłości, w wysokości uzależnionej od okresu pomiędzy dniem rozwiązania umowy o pracę a dniem, w którym nabyłby prawo do tej nagrody, nie jest przychodem wynikającym z § 2 ust. 1 pkt 3 wskazanego rozporządzenia. Z charakteru wypłacanego świadczenia nie wynikają jednoznacznie przesłanki umożliwiające wyłączenie go na podstawie wskazanego przepisu.
W przedstawionym stanie faktycznym Pracodawca przekazuje pracownikowi w istocie nagrodę jubileuszową we wcześniejszym terminie, niż staje się ona należna i ewentualnie pomniejszając ją proporcjonalnie do okresu pozostającego do dnia nabycia do niej prawa. Zapisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej zawierają co prawda regulacje dotyczące nagród jubileuszowych, jednakże wynikają one z § 2 ust. 1 pkt 1, który stanowi, że z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe podlegają wyłączeniu nagrody jubileuszowe (gratyfikacje), lecz tylko takie które według zasad określających warunki ich przyznawania przysługują pracownikowi nie częściej niż co 5 lat.
W świetle powyższego brak jest możliwości wyłączenia ww. rekompensaty z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników na mocy wskazanego § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W konsekwencji, kwota ta będzie również podlegać uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy.
Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne pracowników jednorazowej rekompensaty z tytułu prawa do nagrody jubileuszowej uznać należy za nieprawidłowe.
Kolejnym ze świadczeń wypłacanych przez Spółkę pracownikom objętym okresem ochronnym, o którym mowa w art. 39 Kodeksu pracy jest 50% kwoty wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.
Zauważyć należy, że we wniosku o wydanie pisemnej interpretacji Spółka jednoznacznie wskazała, że wypłacone zostanie świadczenie określone jako procent „wynagrodzenia”. Jednocześnie istotą pisemnych interpretacji przepisów w trybie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, znajdującą swoje potwierdzenie w orzecznictwie sądowym jest brak możliwości prowadzenia postępowania wyjaśniającego i dowodowego oraz dokonywanie oceny stanowiska przedsiębiorcy w świetle przedstawionego przez niego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Zakres i przedmiot sprawy o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa konstytuuje zatem treść wniosku złożonego przez przedsiębiorcę. Skutkiem związania przez Organ zawartym we wniosku opisem stanu faktycznego jest brak możliwości weryfikacji (analizy) charakteru prawnego i cech wypłaconego świadczenia nazwanego „wynagrodzeniem” i odniesienia się do dokonanej przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu stanowiska oceny świadczenia jako mającego charakter odszkodowania za potencjalne przychody utracone przez pracownika w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.
Zgodnie z literalną wykładnią wskazanego § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – wyłączeniu podlegają odprawy, odszkodowania i rekompensaty wypłacane pracownikom z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. W konsekwencji, brak jest podstaw prawnych umożliwiających wyłączenie na podstawie wskazanego przepisu wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia.
W świetle powyższego, stanowisko Wnioskodawcy w kwestii nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy 50% kwoty wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego uznać należy za nieprawidłowe.
Trzecim ze świadczeń, które w ramach Programu Dobrowolnych Odejść jest wypłacane pracownikom objętym okresem ochronnym jest 25% kwoty wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego do ostatniego dnia okresu ochronnego.
W świetle powyżej wykazanej argumentacji, w związku z ujęciem w opisie stanu faktycznego powyższego świadczenia jako wynagrodzenia, brak jest możliwości wyłączenia na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe również tego świadczenia.
W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy w kwestii nieuwzględnienia w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy 25% kwoty wynagrodzenia przysługującego pracownikowi za okres od dnia osiągnięcia wieku emerytalnego do ostatniego dnia okresu ochronnego uznać należy również za nieprawidłowe.
Czwartym ze świadczeń przedstawionych przez Wnioskodawcę jest jednorazowa odprawa emerytalno – rentowa, zgodnie z Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy, wypłacona pracownikowi objętemu okresem ochronnym niezależnie od długości okresu przypadającego od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia nabycia przez niego emerytury.
W opisanym stanie faktycznym odprawa emerytalno – rentowa wypłacana jest w związku z realizacją Programu Dobrowolnych Odejść, niezależnie od długości okresu przypadającego od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia nabycia przez pracownika prawa do emerytury. Z treści art. 921 Kodeksu pracy wynika natomiast, iż odprawa emerytalna / rentowa jest świadczeniem pieniężnym przysługującym pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę.
Przywołany przez Wnioskodawcę przepis § 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe znajduje zastosowanie w przypadku, gdy wypłata kwoty odprawy emerytalnej pozostaje w bezpośrednim oraz nierozerwalnym związku z faktem ustania stosunku pracy, a jedyną przyczyną wypłaty przez pracodawcę takiego świadczenia jest ustanie zatrudnienia na skutek przejścia na emeryturę lub rentę. Oznacza to, iż tego typu świadczenie nie może być wypłacane w innych okolicznościach niż pozostające w ścisłym związku z ustaniem stosunku pracy z uwagi na faktyczne przejście na emeryturę lub rentę.
W konsekwencji, jednorazowa odprawa emerytalno – rentowa wypłacana pracownikowi niezależnie od długości okresu przypadającego od dnia rozwiązania umowy o pracę do nabycia prawa do emerytury nie będzie podlegała wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na mocy wskazanego przepisu.
Natomiast, w kwestii wyłączenia ww. odprawy z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 wskazanego rozporządzenia – zauważyć należy, że wskazany przepis znajduje zastosowanie w przypadku odpraw, odszkodowań i rekompensat wypłacanych z tytułu wygaśnięcia lub rozwiązania stosunku pracy. Przepis ten, ma więc zastosowanie do tych świadczeń, których przyznawanie i wypłata następuje wyłącznie w związku z rozwiązaniem stosunku pracy.
W przedstawionym stanie faktycznym wypłacona zostanie pracownikom, zgodnie z Zakładowym Układem Zbiorowym Pracy, jednorazowa odprawa emerytalno – rentowa. Zauważyć należy, że cytowane rozporządzenie szczegółowo różnicuje przychody, które podlegają wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Jeśli więc, poszczególne świadczenia zostały odrębnie wyszczególnione, to dlatego, że mają one odmienny od siebie charakter i przyznawane są w odmiennych okolicznościach. W rezultacie, brak jest możliwości wyłączenia z podstawy wymiaru składek dowolnego świadczenia na podstawie dowolnego przepisu. Zasady wyłączenia z podstawy wymiaru składek odpraw emerytalno – rentowych zostały zwarte w § 2 ust. 1 pkt 2 wskazanego rozporządzenia. W konsekwencji – skoro wypłacone przez Przedsiębiorcę świadczenie stanowi odprawę emerytalno – rentową – powyższego świadczenia nie można uznać za odprawę, odszkodowanie lub rekompensatę w rozumieniu wskazanego § 2 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia. W rezultacie, odprawa ta nie może podlegać wyłączeniu również na podstawie § 2 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia.
Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w kwestii wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy jednorazowej odprawy emerytalno – rentowej wypłaconej pracownikowi niezależnie od długości okresu przypadającego od dnia rozwiązania umowy o pracę do dnia nabycia przez niego emerytury uznać należy za nieprawidłowe. (…)”.
Czy podlega ozusowaniu wartość udostępnionego pracownikom świadczenia w postaci puli punktów wykupionych dla określonej grupy pracowników, umożliwiających zakup za pośrednictwem systemu internetowego różnego rodzaju artykułów, usług lub przedmiotów?
Data wydania interpretacji: 29-12-2017
Sygnatura: WPI 200000/43/1478/2017
Organ wydający interpretację: ZUS oddział w Lublinie
„(…) Katalog przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, określony we wskazanym rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, zawiera w § 2 ust. 1 pkt 26 zapis, iż podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe me stanowią korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług oraz korzystaniu z bezpłatnych lub częściowo odpłatnych przejazdów środkami lokomocji.
Konstrukcja powyższego przepisu wskazuje, ze jeżeli świadczenia (korzyści) uzyskiwane przez pracownika z tytułu stosunku pracy i stanowiące jego przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wynikają z przepisów układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, regulujących uprawnienie do ich zakupu po cenach niższych niż detaliczne (częściową odpłatność pracownika) to korzystają one z wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Korzyść uzyskiwana przez pracownika musi przy tym przybrać formę niepieniężną – formę 2akupu po cenach niższych niż detaliczne artykułu lub usługi.
Z treści wniosku złożonego w dniu 14 grudnia 2017 r. wynika, że Wnioskodawca planuje podjąć działania mające motywować pracowników do bardziej efektywnej pracy i jednocześnie zwiększyć atrakcyjność pracodawcy w oczach pracowników. W tym celu zawrze umowę z podmiotem oferującym system (Partner) w ramach którego Wnioskodawca będzie kupował od tegoż podmiotu pulę punktów, płacąc za nie ze środków obrotowych spółki. Punkty te według swego uznania i w ustalonej przez siebie wysokości będzie przyznawał niektórym pracownikom. Możliwość przyznania pracownikom punktów zostanie przewidziana w obowiązującym w spółce regulaminie wynagradzania. Pracownicy za pośrednictwem systemu internetowego udostępnionego przez Partnera uprawnieni będą do zakupu według własnego wyboru różnego rodzaju artykułów, usług lub przedmiotów w tym na przykład biletów do kina, teatru, na koncerty, wycieczek, pakietów SPA, a także innych produktów w sklepach internetowych współpracujących z Partnerem. Powyższe świadczenia będą stanowiły dla pracowników przychód w rozumieniu przepisów ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z opisu zdarzenia przyszłego jednoznacznie wynika, że środki pieniężne wydatkowane przez pracodawcę i pracowników są przeznaczone na zakup puli punktów od podmiotu zewnętrznego oferującego system Partner, a nie na konkretne artykuły, przedmioty lub usługi. Dopiero posiadając określoną ilość punktów pracownik za pośrednictwem systemu internetowego udostępnionego przez Partnera może wydatkować je na wybrane przez siebie artykuły, usługi lub przedmioty, ale tylko w sklepach internetowych współpracujących z Partnerem.
Opisane we wniosku świadczenie stanowi system wynagradzania pracownika i to wybitnie o charakterze motywacyjnym Sama okoliczność, że ww. korzyść umieszczona zostanie w przepisach zakładowych (w tym przypadku w regulaminie wynagradzania) nie oznacza automatycznie, że każde takie świadczenie odpowiada dyspozycji przepisu § 2 ust. 1 pkt 26 powołanego rozporządzenia Opisane wyżej świadczenie nie sprowadza się do prostego udostępniania po cenach niższych niż detaliczne artykułów, przedmiotów czy usług, które przysługiwałoby wszystkim pracownikom na jednakowych zasadach, albo grupom pracowników spełniającym określone przez pracodawcę cechy Prawo do świadczeń w przypadku Wnioskodawcy połączone jest z uprzednim nabyciem puli punktów, a to oznacza z kolei indywidualne Ich gromadzenie w zależności od spełnienia przesłanek warunkujących ich nabycie. Taka praktyka świadczy właśnie o motywacyjnym w tej części systemie wynagrodzeń, w ramach którego na końcu pracownik ma prawo wyboru świadczenia czy usługi, przy zakresie ich rodzaju określonym przez pracodawcę.
W świetle powyższego tak funkcjonujący motywacyjny system wynagrodzeń nie mieści się w katalogu wyłączeń z oskładkowania w rozumieniu powołanego przepisu § 2 ust 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, a tym samym nie będzie podlegać wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy.
W konsekwencji, stanowisko Wnioskodawcy (…) w przedmiocie wyłączenia z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wartości udostępnionego pracownikom Wnioskodawcy świadczenia w postaci puli punktów wykupionych dla określonej grupy pracowników, umożliwiających następnie tym pracownikom zakup za pośrednictwem systemu Internetowego różnego rodzaju artykułów, usług lub przedmiotów uznać należy za nieprawidłowe. (…)”.
Jakie składki są obowiązkowe w sytuacji zawarcia umowy kontraktu menadżerskiego z osobą zatrudnioną na podstawie umowy o pracę lub prowadzącą równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą bądź wykonującą dodatkowo inną umowę cywilnoprawną?
Data wydania interpretacji: 01-12-2017
Sygnatura: WPI/200000/43/1293/2017
Organ wydający interpretację: ZUS oddział w Lublinie
„(…) osoba fizyczna, z którą zawarto umowę o świadczenie usług w zakresie zarzadzania tzw. kontrakt menadżerski – podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, zgodnie z którym obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia. Natomiast w sytuacji, gdy osoba ta poza wykonywaną umową – kontraktem menadżerskim – posiada inny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych – następuje zbieg tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych regulowany za pośrednictwem przepisów zawartych w treści art. 9 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, 3, 10, 18a, 20 i 21 (czyli m.in. pracownicy), spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy (lub innych wskazanych w tym przepisie tytułów). Mogą one dobrowolnie, na swój wniosek, być objęte ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, z zastrzeżeniem ust. la. Natomiast w myśl art. 9 ust. la tej ustawy ww. ubezpieczeni, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy (lub innych wskazanych w tym przepisie tytułów) w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, z zastrzeżeniem, że jeżeli spełniają jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z więcej niż jednego innego tytułu, stosuje się do nich odpowiednio ust. 2.
Z przedstawionego we wniosku z 2 listopada 2017 r. zdarzenia przyszłego oznaczonego numerem la wynika, że osoba zatrudniona na podstawie umowy cywilnoprawnej – kontraktu menadżerskiego będzie posiadała inny tytuł do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych – umowę o pracę z wynagrodzeniem równym lub wyższym od minimalnego wynagrodzenia za pracę – z tytułu zawartej z Wnioskodawcą umowy nie będzie podlegała obowiązkowi ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji, Spółka nie będzie zobowiązana do opłacania za ww. osobę składek na ubezpieczenia społeczne.
Jednocześnie należy zauważyć, że zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami zleceniodawca jest zobowiązany opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne za osobę wykonującą umowę cywilnoprawną (kontrakt menadżerski) w okresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu wykonywanej umowy, niezależnie od posiadania równocześnie innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.
W rezultacie, stanowisko Wnioskodawcy w kwestii braku obowiązku opłacania przez Spółkę składek na ubezpieczenia społeczne za osobę wykonującą umowę – kontrakt menadżerski, zatrudnioną jednocześnie na podstawie umowy o pracę z wynagrodzeniem wyższym niż minimalne wynagrodzenie za pracę – uznać należy za prawidłowe.
Natomiast w przedstawionej w punkcie lb sytuacji, gdy ww. umowę o świadczenie usług – kontrakt menadżerski zawrze osoba uzyskująca jednocześnie przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej – następuje zbieg tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.
Stosownie do art. 9 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 (tj. wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia), prowadząca jednocześnie pozarolniczą działalność, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu tej działalności, jeżeli z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz współpracy przy wykonywaniu tych umów podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8. Może on dobrowolnie, na swój wniosek, być objęty ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z tytułu umowy zlecenia.
Z powyższych przepisów wynika, że osoba świadcząca usługi kontraktu menadżerskiego (również w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej) i uzyskująca dodatkowe przychody z tytułu tej działalności, będzie podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jeżeli podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania umowy cywilnoprawnej w danym miesiącu będzie niższa od najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek). Natomiast w przypadku, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe będzie wynosiła co najmniej tyle ile najniższa podstawa, o której mowa w art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczonemu przysługuje wybór tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.
Reasumując (…) osoba, z którą Wnioskodawca zawrze umowę tzw. kontraktu menadżerskiego w ramach prowadzonej przez nią działalności gospodarczej, uzyskująca oprócz przychodu z tytułu zawartej umowy również przychody z działalności gospodarczej, mająca podstawę wymiaru składek z tytułu kontraktu menadżerskiego wyższą niż obowiązująca tę osobę najniższa podstawa wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, będzie mogła dokonać wyboru tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych (działalność lub umowa). W sytuacji gdy osoba ta będzie podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu działalności gospodarczej – brak będzie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu zawartej umowy o świadczenie usług tzw. kontraktu menadżerskiego.
Niezależnie od powyższego, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami zleceniodawca jest zobowiązany opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne za osobę wykonującą umowę cywilnoprawną (kontrakt menadżerski) w okresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu wykonywanej umowy, niezależnie od posiadania równocześnie innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.
Zakład wskazuje, że Wnioskodawca błędnie wskazał, jako podstawę wymiaru umożliwiającą wybór przez ubezpieczonego tytułu do ubezpieczeń – kwotę minimalnego wynagrodzenia – a nie kwotę 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek. Z powyższych względów stanowisko Wnioskodawcy w kwestii obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w zdarzeniu przyszłym przedstawionym w punkcie lb Zakład uznał za nieprawidłowe.
(…) w myśl art. 18 ust. 1, 3 i 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy (tj. osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia oraz osób z nimi współpracujących) stanowi uzyskany z tytułu wykonywanej umowy przychód, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032 ze zm.), jeżeli w umowie agencyjnej lub umowie zlecenia albo w innej umowie o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, określono odpłatność za jej wykonywanie kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie. W myśl art. 20 ust. 1 tej ustawy, podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz ubezpieczenie wypadkowe stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe.
W świetle powyższego, jeżeli jedynym tytułem do ubezpieczeń będzie dla prezesa zarządu wykonywany kontrakt menadżerski – podlega on ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu i Spółka jest zobowiązana do opłacenia za niego składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe (a jeżeli podlega ubezpieczeniu chorobowemu – również na chorobowe) od uzyskanego przez niego przychodu. Natomiast mając na uwadze fakt, że z art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wynika obowiązek ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne m.in. zleceniobiorców według zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe tych osób, w powyższym przypadku Spółka będzie opłacać za ww. osobę również składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie obowiązku opłacania przez Spółkę składek na ubezpieczenia społeczne w sytuacji gdy jedynym tytułem do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń prezesa zarządu będzie kontrakt menadżerski uznać należy za prawidłowe.
(…) wskazać należy natomiast na treść art. 9 ust. 2 i 2c ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z art. 9 ust. 2 tej ustawy, osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, m.in. wykonywania umów zlecenia, jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń, z zastrzeżeniem ust. 2c i 7. Natomiast w myśl art. 9 ust. 2c – osoba, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a (tj. minimalnego wynagrodzenia za pracę), spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, lub z innych tytułów osiąga kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę.
W konsekwencji, w sytuacji gdy osoba wykonująca zawartą z Wnioskodawcą umowę o świadczenie usług – kontrakt menadżerski – wykonuje również zawarte wcześniej z innymi płatnikami składek umowy zlecenia, z których podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu tych umów stanowi kwotę równą co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, osoba ta z tytułu umowy – kontraktu menadżerskiego nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Zleceniobiorca może zostać natomiast objęty ubezpieczeniami społecznymi z tytułu wskazanej umowy dobrowolnie.
Przy czym istotny jest fakt osiągania przez wskazaną osobę podstawy wymiaru składek z tytułu zawartych umów zlecenia w wysokości równej co najmniej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę, a nie jak wskazał Wnioskodawca – czy i jak zostanie to „udowodnione” Spółce przez zleceniobiorcę.
Niezależnie od powyższego, zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami zleceniodawca jest zobowiązany opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne za osobę wykonującą umowę cywilnoprawną (kontrakt menadżerski) w okresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu wykonywanej umowy, niezależnie od posiadania równocześnie innego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych. (…)”.
Czy podlega oskładkowaniu finansowana przez pracodawcę część odpłatności za dostęp pracowników do obiektów sportowych oraz za prywatną opiekę medyczną?
Data wydania interpretacji: 19-12-2017
Sygnatura: WPI/200000/43/1466/2017
Organ wydający interpretację: ZUS oddział w Lublinie
„(…) Wnioskodawca udostępnia pracownikom możliwość nabywania i korzystania z dostępu do obiektów sportowych. Ponadto Spółka planuje umożliwić pracownikom za częściową odpłatnością możliwość korzystania z prywatnej opieki medycznej. W związku z powyższym Wnioskodawca zamierza dostosować zapisy regulaminu wynagradzania, które będą przewidywały uprawnienia pracowników do nabywania ww. świadczeń za ceny niższe niż detaliczna.
W świetle powyższego, część przychodu pracownika stanowiąca różnicę pomiędzy ceną nabycia możliwości dostępu przez pracowników do obiektów sportowych zapłaconą przez Wnioskodawcę a odpłatnością, którą pracownik zapłaci Wnioskodawcy, będzie podlegać, na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy. W rezultacie, wskazana kwota nie będzie również rodzić obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy.
Mając powyższe na uwadze, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy od finansowanej przez Pracodawcę części odpłatności za dostęp pracowników do obiektów sportowych uznać należy za prawidłowe.
W oparciu o powyższą argumentację, również część przychodu pracownika stanowiąca różnicę pomiędzy ceną nabycia prywatnej opieki medycznej dla pracowników zapłaconą przez Wnioskodawcę a odpłatnością, którą pracownik zapłaci Wnioskodawcy, będzie podlegać, na mocy wskazanego powyżej § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, wyłączeniu z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu stosunku pracy. W rezultacie, wskazana kwota nie będzie również rodzić obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy.
Uwzględniając powyższe, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne z tytułu stosunku pracy od finansowanej przez Pracodawcę części odpłatności za prywatną opiekę medyczną uznać należy za prawidłowe. (…)”.
